CERKAK (15)

ENTUT

So­lém­an lung­gúh dhê­lóg-dhê­lóg ånå íng tri­tis­an omah. Dhè­wèké nya­wang ka­han­an íng njå­bå kang wís san­så­yå pê­têng. Ka­bèh pun­thúk lan gu­núng sak ki­wå tê­ngê­né dé­så ka­tón irêng bê­ba­rêng­an ka­ro srê­ngé­ngé kang wi­wít ang­slúp. So­lém­an un­jal am­bê­gan bo­la-ba­li.
”Adús dhi­sík, kang!”
Kê­pru­ngu suå­rå wóng wa­dón så­kå njê­ro omah. Ora su­wé ban­júr mê­tu wóng wa­dón mau ka­ro nggå­wå bè­ri kang ndhu­wu­ré ånå sak cang­kír tèh pa­nas lan sak pi­ríng po­húng gódhóg. Bè­ri sak isi­né di­sè­lè­ha­ké ånå íng mé­jå cê­dha­ké So­lém­an lung­gúh.

”Du­rúng adús, kók wís di­ga­wèk­aké tèh?” pi­ta­kó­né So­lém­an.
”Aku nya­wang sam­pé­yan kå­yå ngé­né iki wís wa­tå­rå sê­ming­gu iki, Pak. Så­kå so­ré ngan­ti arêp su­rúp bê­tah ba­ngêt lung­gúh ånå tri­tis­an.”
So­lém­an man­thúk-man­thúk alón. Pan­cèn sak­wi­sé ka­da­dé­yan kang ngé­dab-éda­bi íng désané, kê­pa­la dé­sa ku­wi da­di kê­rêp nga­la­mún ånå íng nga­rêp oma­hé. Bab ora lum­rah kang ka­da­dé­yan ånå íng tla­tah kang di­gulå­wên­tah So­lém­an iku, yai­ku ên­tút. Wús sawêtårå wêk­tu ånå mê­må­lå ên­tút kang ngrêm­bå­kå sak dé­så.
Sé­ja­ti­né ên­tút ku­wi bab lum­rah sa­na­jan kê­rêp di­ang­gêp nggang­gu li­yan lan nggi­la­ni. Nang­íng sé­jé síng di­rêm­búg na­li­kå ma­nung­så ngên­tút tê­rús lan ora man­dhêg-man­dhêg. Wóng kang ngla­kó­ni ka­sê­bút ba­kal ngên­tut ésúk, awan, lan wêngi. Sa­bên dê­tík, mê­nít, lan jam ba­kal kê­pru­ngu lan mam­bu ên­tút sak êng­gón-nggón kang di­êtó­ka­ké bo­cah, wóng tu­wa, la­nang lan wa­dón. Ka­bèh wóng ora bi­så nga­túr ên­tu­té dhé­wé-dhé­wé.
Tån­dhå-tån­dhå sê­pi­san­an mê­må­lå iki sê­ja­ti­né lum­rah. Uwóng ora ku­wat nah­an na­li­kå kêpéng­ín ngên­tút. Sak­ban­jú­ré dhè­wèké krå­så kê­péng­ín ngên­tút ma­nèh, ka­mång­kå anggóné ngên­tút sê­pi­san­an mau du­rúng su­wé. Sak wi­sé ku­wi wóng mau ba­kal ngên­tút ora man­dhêg-man­dhêg. Ên­tút ora kên­dhat kê­pru­ngu ånå omah-omah, rat­an-rat­an, sêkolahan, kan­tór-kan­tór, pa­sar, têr­mi­nal lan uga pa­pan-pa­pan kang di­ang­gêp su­ci. Ên­tút wús da­di pé­rang­an íng uríp bê­bra­yan ånå dé­så ku­wi, kå­yå dé­né angín.
Ma­lah kê­rêp ånå ka­da­dé­yan su­wå­rå pa­su­gat­an ga­mêl­an lan tê­ta­buh­an sa­rå­nå pang­li­púr íng pa­har­gyan man­tèn ka­lah ban­têr ti­nim­bang su­wå­rå ên­tút så­kå ka­bèh uwóng kang ånå pang­gón­an ka­sê­bút.
Ngan­ti sak­wi­ji­níng di­nå ånå ka­da­dé­yan anyar. Ên­tút-ên­tút kang mê­tu så­kå sa­bên uwóng wús ora mu­ni ma­nèh, nang­íng múng nyu­wa­ra....busss. Nang­íng åjå ta­kón am­bu­né. Lu­wíh nggi­la­ni ti­nim­bang ên­dhóg bó­sók. Mu­la­né sai­ki ånå am­bu bó­sók su­mê­bar sak dé­så. Så­på waé på­dhå ngang­go tu­túp irúng sa­bên di­nå. ”Lê­bók­nå njê­ro po­hú­ngé, Bu. Ånå ên­di tu­túp irúng­ku? Aku arêp mê­tu sê­dhé­lå mê­thu­ki dhók­têr så­kå ku­thå.”
So­lém­an ny­ru­pút tèh angê­té. Dhè­wèké ngang­go tu­túp irúng kang di­wè­nè­ha­ké bo­jo­né lan mla­ku mê­tu så­kå ngo­mah.
******
War­gå dé­så på­då kum­púl bê­ba­rêng­an íng pla­tar­an ba­lé­dé­så. Ka­bèh på­dhå arêp di­ti­ti príkså ka­sar­as­ané dé­níng tím kê­sé­hat­an så­kå ku­thå. Róm­bóng­an ku­wi di­utús pa­ma­rin­tah íng dhu­wúr kang­go mran­ta­si ka­sang­sa­ran íng dé­så iki. Sak­du­ru­ngé nga­yahi pa­ga­wé­ya­né, dhók­têr kang ngê­su­hi tím kê­sé­hat­an pa­ríng pang­an­di­kan did­hè­rè­ka­ké So­lém­an.
”Pa­ma­rin­tah sam­pún nê­tê­p­akên mê­na­wi mê­må­lå ên­tút puni­kå da­dós ka­sêng­sa­ran nasional. Sê­ja­ti­ni­pún mê­må­lå puni­kå sam­pún sum­ram­bah wón­tê­níng mèh sa­då­yå tla­tah na­ga­ri. Nang­íng ngan­tós sak­puni­kå dè­rèng wón­tên obat kang man­júr kang­gé mê­må­lå puni­kå. Awít ki­ta ugå dè­rèng sa­gêd nê­mó­ka­kên pu­nå­på íng­kang nja­la­ri mê­må­lå puni­kå. Da­dós obat íng­kang ba­dhé pan­jê­nê­ngan tam­pi, na­múng ka­gêm ngi­rangi rå­så lung­krah lan kê­sêl pan­jê­nê­ngan sami amar­gi ngên­tút íng­kang mbó­tên man­dhêg-man­dhêg. Lan ugi obat ka­gêm nglê­rê­ma­kên på­rå sa­dhè­rèk su­pa­dós sa­gêd nga­so sa­kíng sak ka­tha­híng su­wan­tên ên­tút íng­kang mbrê­bê­gi ku­píng,” pi­da­tó­né dhók­têr mi­wi­ti adi­cå­rå.
*******
Srê­ngé­ngé du­rúng su­mu­nar. Pêd­hút isíh ga­wé pê­têng ésúk kang ugå isíh ad­hêm iki. Soléman lan bo­jo­né mak jêng­gi­rat ka­gèt. Dhè­wèké sak­na­li­kå mên­có­lót så­kå am­bèn. Suårå pa­thíng jlê­rít lan ta­ngís gê­ro-gê­ro kê­pru­ngu så­kå íng sak ka­bèh­íng wê­wêng­kón déså. So­lém­an ga­gé-ga­gé klam­bèn lan mlang­kah mê­tu så­kå omah. Nang­íng, dhè­wèké mèh waé sê­ma­pút na­li­ka mbu­kak la­wang nga­rêp­an, ånå gån­då kang ba­dhê­gé ora karuwan. Bo­jo­né kang isíh ånå íng am­bèn waé ngan­ti mbê­ng­ók, ”Uh, am­bu bó­sók åpå iki? Ra­sa­né aku arêp mu­ntah!”
Iki am­bu bó­sók kang lu­wíh ti­nim­bang bias­ané, sak­plóké ånå mê­må­lå ên­tút. So­lém­an nutupi iru­ngé ngang­go slén­dhang kang di­wè­nè­hi bo­jo­né. Dhè­wèké pa­mít bo­jo­né arêp nili­ki ånå ka­da­dé­yan åpå ma­nèh. So­lém­an nya­wang ånå sa­ki­wå tê­ngên rat­an kang diliwati akèh ké­wan sa­pi, wê­dús ut­åwå pi­tík kang gê­m­lé­thak ora obah. So­lém­an mandhêg ånå íng sa­lah sa­wi­ji­níng omah na­li­kå dhè­wèké kru­ngu su­wå­rå ta­ngís kang ngirís-irís ati. ”Ånå åpå iki?” pi­ta­kó­né So­lém­an.
Uwóng la­nang kang ka­tó­né da­di kê­pa­la kê­lu­war­gå mè­nè­hi wang­sul­an ka­ro nang­ís. ”Mbótên ngêr­tós, Pak. Én­jíng puni­kå kók du­ma­da­kan wón­tên gån­då bó­sók íng­kang mbótên kan­tên­an. Bèn­tên ka­li­yan adat sa­bê­ni­pún. Sé­mah ku­la íng­kang tangi lang­kúng rumi­yin ba­dhé ngang­su, sak­na­li­kå dha­wah lan mbó­tên obah. Sé­mah ku­lå pê­jah, Pak!”
So­lém­an du­rúng ngan­ti ma­ngêr­tèni åpå kang la­gi ka­da­dé­yan, na­li­kå ora su­wé dhè­wèké kru­ngu jê­rít ta­ngís ma­nèh. So­lém­an mla­yu mê­nyang pa­pan asa­lé su­wå­rå mau. Ånå pa­pan kang di­tu­ju, So­lém­an nê­mó­ni wóng wa­dón la­gi ngê­kêp ana­ké la­nang. Bo­cah kuwi wís ora am­bê­gan. Pê­cat nya­wa­né. ”La­ré ku­lå pê­jah, pak!” ta­ngi­sé uwóng wa­dón iku.
So­lém­an nga­dêg ngê­cê­cêng. Pa­nya­wan­gé di­um­bar mê­nyang sak ka­bèh­íng ki­blat. Akèh pi­ta­kón­an kang ngê­ba­ki ati lan pi­kiré. Dhè­wèké tê­rús nyo­bå lê­rêm. Am­bê­gané di­un­jal alón-alón. Nang­íng So­léman wa­túk-wa­túk na­li­kå angín mlê­bu iru­ngé. Si­ra­hé mu­mêt. Panya­wangé klê­mun-klê­mun. Ra­sa­né kê­péng­ín mun­tah. ”Ên­tút iki wús ma­rai ånå rå­jå pa­ti. Wús ora nyê­bar am­bu, nang­íng ugå ra­cún!”
So­lém­an ban­júr kè­ling­an bo­jo­né kang ånå íng omah. Dhè­wèké mak bra­bat mla­yu mu­líh. Kan­thi adús kri­ngêt lan krêng­gós­an dhè­wèké nên­dhang la­wang omah ban­júr tu­mu­ju kamar. Nang­íng So­lém­an nê­mó­ni bo­jo­né wís mê­rêm lan awa­ké ka­ku ora obah.
”Aaa­aa­aa....!!!!!” So­lém­an njê­rít sak ka­yangé.
******
”Da­dós mê­må­lå puni­kå ing­kang sam­pún nda­dó­sa­kên dhu­sún puni­kå tum­pês atus­an ta­un kê­pêng­kêr, Próf?”
”Du­du múng dé­så iki. Sak wu­tu­híng nê­gå­rå ugå sír­nå. Bång­så iki tum­pês ja­lar­an så­kå êntút.”
”Lan ngan­tós sak mang­ké dè­rèng ka­dung­kap pu­nå­på íng­kang nja­la­ri mê­må­lå ên­tút punikå?”
Sa­k­na­li­kå ånå pa­wóng­an tê­kå tu­mu­ju pa­pan pang­gón­an­ku lan pro­fé­sór kang la­gi wawanca­ra. Tang­ané lo­ro pa­wóng­an mau ka­bung­kús sa­rúng ta­ngan ka­rèt. Aku rå­då ka­gèt sak­wi­sé pa­wóng­an mau nyó­pót mas­kêr lan to­pi kang di­êng­go, amar­gå ka­su­nyatané aku ban­jur nya­wang wa­ni­tå kang ayu lan isíh ênóm.
”Pro­fé­sór, pan­jê­nê­ngan ka­su­wún ning­ali pu­nå­på íng­kang ki­tå pang­gi­hi íng la­bo­ra­to­ri­úm,” ujaré kê­nyå ayu mau.
Aku di­kê­na­la­ké dé­níng Pro­fé­sór ma­rang kê­nyå iku.
”Aku Max, aku ju­ru war­tå så­kå In­do­né­sia,” ucap­ku ka­ro nya­la­mi kê­nyå iku.
Ki­tå mlê­bu ånå íng tén­dhå kang kê­li­ré pu­tíh ka­bèh. Pa­pan iki kang ka­sê­bút la­bo­ra­to­ri­úm dé­níng Ja­nê mau. Sa­ban­ju­ré, aku nya­wang ba­rang kang wu­ju­dé ka­ya wa­tu ånå íng sak dhu­wu­ré mé­jå. Wa­tu mau ånå kang ci­lík lan ugå gê­dhé.
”Iki ba­rang åpå?” pi­ta­kó­né Pro­fé­sór.
”Nu­wún sè­wu, Próf. Puni­kå fo­sil bê­bu­ca­la­ni­pún ma­nung­så,” wang­sul­ané Ja­nê si­nam­bi ngê­lúng­aké kêr­tas ma­rang Pro­fé­sór. ”Da­di iki kang nja­la­ri mê­må­lå ên­tút?” aku gêmrêmêng dhé­wé.
*****
To: pim­rêd@ka­ba­rin­do.com
Sub­jèct: Pé­rang­an Pung­kas­an Dung­kap Mê­må­lå Ên­tút
Hal­lo Bos, iki pé­rang­an pung­kas­an tu­li­san­ku bab mê­må­lå ên­tút. Åpå kang di­tê­mó­ka­ké pung­kas­an pan­cèn ga­wé ka­gèt. Ånå íng fo­sil-fo­sil ti­las ko­tor­ané ma­nung­så ja­man sakmånå iku ki­tå bi­så må­cå tu­lis­an-tu­lis­an kang uni­né.... am­bêg si­yå, ru­då­pêk­så, ram­pók, pa­nyi­yå-nyi­yå, pa­nga­ni­åyå, ko­rup­si, pung­li, pé­do­fi­lia, nar­sís, dhê­mê­nan, go­lèk rai, rå­jå pa­ti, hé­do­nís, nja­rah ra­yah, . . . . . . . Yå ngang­go na­lar pan­cèn isíh angèl kang­go mbúktèka­ké åpå bê­nêr bång­så ku­wi bi­så sir­nå amar­gå ngla­kó­ni kå­yå dé­né tu­lis­an-tu­lis­an ku­wi….Oh yå, di­bu­kak waé fi­lê at­tach­mênt kang­go nón­tón tu­li­san­ku síng lu­wíh pê­pak.
Mang­ko­no dhi­sík lan ki­tå kê­tê­mu ma­nèh nèng Ja­kar­ta, Bós!
Ma­túr nu­wún,
Max.

---

Dening : YE Marstyanto 

Kapethik saking : Jagad Jawa - Solopos,
http://www.solopos.co.id